Gryzonie od lat pozostają jednym z największych wrogów infrastruktury kablowej. Szczury, myszy czy nawet wiewiórki potrafią wyrządzić poważne szkody przegryzając zarówno kable miedziane, jak i światłowodowe. Powodują kosztowne awarie, przestoje i utratę usług. Przykłady takich incydentów znajdziemy na całym świecie - od Nowego Jorku, przez Tallin, aż po polskie miasta.
Nic więc dziwnego, że wrażliwe lokalizacje, takie jak zakłady przemysłu spożywczego, infrastruktura krytyczna, wysypiska śmieci czy miejskie sieci teletechniczne, coraz częściej korzystają z tzw. kabli gryzonioodpornych. Ale co to właściwie znaczy?
Włókna szklane w kablu - czy to wystarczy?
Powszechna jest opinia, że sama obecność włókna szklanego w kablu sprawia, że staje się on odporny na gryzonie. Nie do końca. W rzeczywistości włókna szklane (glass yarn) stosuje się jako dielektryczne wzmocnienie kabla . Poprawiają odporność mechaniczną, a przy okazji pełnią funkcję bariery dla zębów gryzoni. Działa to na zasadzie fizycznego dyskomfortu: kruche mikrowłókna pękają i wbijają się w pysk lub dziąsła zwierzęcia, powodując podrażnienie i ból, co zniechęca do dalszego gryzienia.
Takie rozwiązanie bywa skuteczne, zwłaszcza tam, gdzie obecność gryzoni jest incydentalna lub umiarkowana. Kable z przędzą szklaną znajdują zastosowanie m.in. w budynkach, kanalizacji kablowej czy miejskich kanałach teletechnicznych.
Standardy i rzeczywistość
Zalecenia Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego (ITU-T), a dokładnie seria L, już ponad 20 lat temu wskazywały, że skuteczną ochronę przed gryzoniami mogą zapewnić zarówno metalowe, jak i niemetaliczne bariery np. pręty czy przędze z włókna szklanego. To jednak tylko jeden z poziomów ochrony.
Pamiętajmy: standardy transmisyjne serii G.xxx (np. G.652.D) dotyczą parametrów samego włókna światłowodowego, a nie konstrukcji kabla jako całości. O odporności na gryzonie decyduje więc nie typ włókna, a sposób wykonania całego kabla.
Dwa poziomy ochrony przed gryzoniami
W praktyce wyróżniamy dwa poziomy ochrony:
1. Odporność podstawowa (rodent-resistant)
Kabel zabezpieczony przed przypadkowymi czy umiarkowanymi próbami przegryzienia zwykle przez dodanie warstwy przędzy szklanej lub aramidowej. W zupełności wystarcza w większości obiektów, gdzie gryzonie mogą, ale nie muszą się pojawić.
2. Pełna ochrona (rodent-proof)
W sytuacjach wysokiego ryzyka np. w tunelach, stacjach trafo, zakładach przemysłowych czy rejonach o dużej populacji szkodników, stosuje się kable z metalową zbroją. Stalowa taśma (CST) lub drutowy pancerz tworzy barierę, której gryzoń nie jest w stanie przegryźć. To rozwiązanie trwałe, ale cięższe i mniej elastyczne.
A może rozwiązanie hybrydowe?
Coraz częściej stosuje się konstrukcje łączone: kabel dielektryczny z włóknem szklanym oraz dodatkową metalową osłoną, np. pod podwójną powłoką (PE + LSZH). Takie rozwiązanie zapewnia wysoką odporność na gryzonie, uszkodzenia mechaniczne i spełnia wymagania instalacji w budynkach.
Kable MMC - przykłady z oferty
W ofercie MMC znajdziemy m.in.:
- MMC 5254ARPE – skrętka kat. 6A z taśmą stalową i powłoką PE. Odporny na przegryzienia i uszkodzenia mechaniczne, spełnia normy transmisyjne 10G na 100 m.
- Kable światłowodowe U-DQ(ZN)BH – z włóknami szklanymi pod LSZH, odporne na umiarkowane ataki gryzoni, idealne do budynków i kanalizacji teletechnicznej.
Czy włókno szklane wystarczy?
Czasem tak. Ale nie zawsze. Jeśli instalujesz kabel w miejscu, gdzie szczury bywają gośćmi niemal codziennie, warto postawić na solidniejszą ochronę - najlepiej stalowy pancerz. Dobór odpowiedniego typu kabla powinien uwzględniać nie tylko parametry transmisyjne, ale też ryzyko środowiskowe. A to, jak wiemy, może mieć długie zęby.